Being overweight due to stress. On stress eating and cortisol.

‘Ik heb overgewicht door stress, door stress ga ik eten!’ Is dat zo? En waarom dan? Wat voor invloed heeft stress op overgewicht? Zorgt stress voor gewichtstoename? Kortom: worden we dik van stress?

Het klopt inderdaad. Afslanken zit tussen de oren maar… aankomen ook! Letterlijk! Laten we de situatie eens nader bekijken…

Mensen die erg gestrest zijn door allerlei externe factoren (te hoge werkdruk, moeilijk opvoedbare kinderen, burenruzie, financiële zorgen, etc) of angsten (fobieën, onzekerheden, nare ervaringen al dan niet  uit het verleden), hebben doorgaans meer last van overgewicht dan mensen die meer ontspannen door het leven gaan.

How is that possible?

Cortisol

Wanneer men veel en vaak last van stress heeft wordt vanuit de hersenen in de bijnierschors het hormoon cortisol aangemaakt dat eiwitten uit de spieren afbreekt, waardoor er aminozuren (hele kleine deeltjes eiwit) in het bloed terecht komen.

De lever reageert hierop door deze vrijgekomen aminozuren na aankomst in de lever, direct om te zetten in glucose. De verhoging van het glucose-gehalte in het bloed geeft het lichaam (tijdelijk) de energie om de stresssituatie(s) het hoofd te bieden.

Het vervelende van stress  is ook dat het lichaam meer behoefte krijgt aan zoet (extra energie!)

Wie constant onder spanning staat produceert meer adrenaline in het lichaam. Dit wekt de behoefte aan zoet op. Wie zo nu en dan last heeft van gezonde spanning, bijvoorbeeld  vlak voor een lezing, belangrijke opdracht, examen, optreden of deadline zal slechts kortdurend extra adrenaline produceren wat absoluut niet schadelijk is voor het lichaam.

Wie echter voortdurend onder spanning staat produceert constant (te) veel adrenaline.

Adrenaline verhoogt onze hartslag en verhoogt de bloeddruk! Het lichaam moet dus harder werken en heeft daardoor weer behoefte aan extra energie (zoet> koolhydraten> glucose).

Om deze reden hebben constant  gestreste mensen veel vaker behoefte aan snoep, koek en chocola om zich weer (even) beter te voelen. Ze verbruiken immers veel energie doordat hun hart harder moet werken.

Chocola, snoep en koek bevatten verkeerde koolhydraten die ons weliswaar snel van een dosis energie voorzien maar daarentegen ook direct worden omgezet in vet, zeker als men daarbij ook nog eens weinig beweegt én veel snoept!

In verband met het stress-hormoon cortisol dat eiwitten afbreekt uit de spieren die door de lever worden omgezet in glucose, zorgt dit dus voor een versnelde en vermeerderde  opslag van vet.

Diabetes 2

Het gevaarlijke van deze verhoging van de bloedsuikerspiegel is dat de alvleesklier ook harder moet werken om extra insuline aan te maken om de bloedsuikerspiegel weer te doen dalen. Deze constante wisseling van de bloedsuikerspiegel kan leiden tot suikerziekte: Diabetes 2.

Het gevaarlijke van constante productie van cortisol is dat het immuunsysteem afneemt. Op momenten van stress reageert het lichaam direct; hier moet ik mij tegen beschermen. Het lichaam richt zich helemaal op de stress.

Er is immers energie nodig om zich te verweren, terug te vechten en actie te ondernemen, waardoor de aanmaak van andere hormonen die beschermende functies hebben op de langere termijn  (het genezen van ontstekingen, afweren van bacteriën, bacillen en zelfs de verdediging tegen kwaadaardige cellen en tumoren) op een lager pitje komen te staan. De stress is immers nu belangrijk, dat heeft op dat moment de eerste prioriteit.

Op die manier kan langdurige stress dus werkelijk ziek maken!

Alle andere afweerfuncties worden hierdoor namelijk door het lichaam  langdurig op het ’tweede plan’ gezet.

Ziek van stress

Er zijn ook mensen die door spanningen een ‘brok in de keel’ krijgen of een ‘steen op de maag’. Zij blokkeren en kunnen door stress niet of nauwelijks meer eten. Deze mensen worden van stress niet dik, maar zullen juist in korte tijd heel veel afvallen.

Toch is dit ook niet goed voor het lichaam. Niet alleen om eerder genoemde redenen, maar ook omdat hiermee (onbedoeld) het effect van een crash-dieet wordt geëvenaard waardoor het lichaam energie haalt uit eiwitten in het spierweefsel met als gevolg fysieke verzwakking en een verslechterde conditie.

Enkele voorbeelden van lichamelijke klachten en werkelijke ziekten die veroorzaakt kunnen worden door stress zijn:

• Verminderde weerstand
• Kanker
• Hart en vaat ziekten
• Depressie
•  Ziekte van Alzheimer
• Spieratrofie
• Spijsverteringsstoornissen
• Oververmoeidheid
• Afnemend libido

Vergeet dus niet voldoende rust te nemen, zowel lichamelijk als geestelijk en zorg voor  voldoende nachtrust. Wanneer we slapen herstelt ons lichaam zich en komt de geest tot rust. Dit werkt zeker ook stress verlagend!

Sporten maakt ook het hormoon endorfine aan waardoor we ons lekkerder voelen en minder gestrest zijn! Hierdoor voelen we ons goed en verbranden we caloriën tegelijk.

Sporten is het beste wat je kunt doen, zowel bij stress als bij  overgewicht!

Uiteraard zijn er natuurlijke middelen of zelfs medicatie op doktersrecept verkrijgbaar die het gevoel van stress en depressie te verlagen. Desondanks is er geen beter medicijn dan het wegnemen van de bron deze stress veroorzaakt. Alleen dan wordt het probleem bij de wortel aangepakt en is symptoombestrijding (de manier waarop de stress zich emotioneel en lichamelijk uit) niet meer nodig.

Daarbij: veel medicijnen hebben als bijwerking: gewichtstoename!

Reading tip:
Leven zonder stress

The above text previously appeared in the Balance book. The book is now sold out, but may still be available to order second-hand via the link below.

The Balance Book

Slimming blog >HOME